شاخص BMI چه چيزي را نشان مي‌دهد؟
گفتيم كه محاسبه بي ام آي براي اندازه‌گيري ميزان چاقي و لاغري افراد به كار مي‌رود. البته به وضوح اين روش دقيق نيست و خطا دارد كه بعدها مفصلا در مورد ايرادات آن صحبت خواهيم كرد. با بهترين جراح لاغري همراه باشيد.
با اين وجود اين شاخص يك درك كلي به شما مي‌دهد كه آيا بيش از اندازه چاق يا بيش از حد لاغر هستيد يا خير.
مثلا از شما مي‌پرسند كه فردي با وزن 65 كيلوگرم چاق است يا لاغر. اولين سوال اين است كه در مقابل چه قدي؟ اين وزن براي كسي با قد 1.9 متر خيلي كم و براي شخصي با قد 1.5 متر خيلي زياد است. براي اين كه بتوانيم درك درستي ميان قد و وزن افراد برقرار كنيم، از شاخص توده بدني يا محاسبه BMI استفاده مي‌كنيم.
اين عدد افراد را به چهار دسته تقسيم مي‌كند:
- بيش از حد لاغر: كساني كه شاخص كم‌تر از 18.5 داشته باشند بيش از اندازه لاغر هستند.
- نرمال: از 18.5 تا 25 نرمال به حساب مي‌آيند.
- اضافه‌وزن: از 25 تا 30 اضافه وزن دارند.
- چاق: از 30 به بالا در اين معيار چاق است.
شاخص توده بدني يا محاسبه BMI براي كودكان
به دو دليل كودكان و نوجوانان (2 تا 20 سال)نبايد از شاخص معمولي براي محاسبه BMI استفاده كنند.
دليل اول تفاوت بدني اين گروه نسبت به بزرگسالان است. يعني فردي 15 ساله اگر همان قد و وزن يك فرد 25 ساله را داشته باشد، ممكن است شرايطش با او يكسان نباشد.
دليل دوم حساسيت بالاي كودكان به خصوص زير 10 سال نسبت به خودتشخيصي، خوددرماني و تجويزهاي خودسر است. مثلا اگر سر خود تشخيص بدهيد كودك 4 ساله شما چاق است و غذايش را به شكلي غير اصولي كم كنيد، آسيب‌هاي وارده مي‌تواند بي‌اندازه جدي‌تر و خطرناك‌تر باشد.
براي اين كه تشخيص دقيق‌تر باشد، معمولا شاخص را با شاخص كودكان ديگر در همان سن و جنس مقايسه مي‌كنند. به اين ترتيب كه تشخيص داده مي‌شود كودك شما در چه صدكي قرار دارد، سپس چاقي يا لاغري او را به قضاوت مي‌گذارند.
براي مثال دختران 12 تا 16 سال نسبت به پسران هم سن خود حدود 1 واحد BMI بالاتري دارند.
دختران به طور معمول زودتر از پسران به بلوغ مي‌رسند.
به اين ترتيب در تشخيص شاخص توده بدني كودك دو عامل مهم جنسيت و سن هم وارد مي‌شود. دو كودك 4 و 14 ساله با BMI مساوي قطعا وضعيت بدني يكسان ندارند.
تاكيد مي‌كنيم كه موضوع را براي كودكان جدي‌تر بگيريد و از خوددرماني (اگر متخصص نيستيد) براي آن‌ها خودداري كنيد.
براي افراد بالغ در آمريكا براي اين شاخص براي دو گروه زنان و مردان و نيز سنين مختلف، جدول متفاوتي وجود دارد. اين جدول قابل اعتمادتر از داشتن يك جدول كلي براي تمام افراد خواهد بود.
ارتباط شاخص BMI با سلامتي
در مورد تاثير داشتن يك شاخص متعادل بر سلامتي افراد، مطالعات فراواني وجود دارد. نتيجه تحقيقات نشان مي‌دهد كه قرارگرفتن در گروهي كه اضافه وزن دارند، يا چاق هستند، به شكلي معنادار شانس مرگ زودرس و ابتلا به برخي بيماري‌ها را افزايش مي‌دهد:
بيماري‌هاي قلبي و عروقي
بيماري‌هاي مرتبط با كيسه صفرا
ديابت نوع دو
فشار خون
آرتروز
حمله قلبي
برخي از انواع سرطان مثل سرطان سينه
در گروهي كه هرگز در زندگي خود سيگار نمي‌كشند، مرگ و مير زودرس در گروه چاق تا 50 درصد نسبت به افرادي با وزن متعادل افزايش پيدا مي‌كند.
همچنين لاغري بيش از اندازه هم مي‌تواند خطرناك باشد. لاغري شديد حتي ممكن است بيشتر از چاقي سلامتي فرد را به خطر بيندازد.
برچسب: ،